Xóm Ngự Viên

Lâu nay có một người du khách
Gió bụi mang về xóm Ngự viên¹.
Giậu đổ, dây leo, suồng sã quá!
Hoa tàn, con bướm cánh nghiêng nghiêng.
Buồn thu rơi nhẹ đôi tờ lá,
Xóm vắng, rêu xanh, những lối hèn!
Khách du lần giở trang hoài cổ,
Mơ lại thời xưa xóm Ngự viên.

*

Có phải ngày xưa vườn Ngự uyển
Là đây hoa cỏ giống vườn tiên?
Sớm Ðào, trưa Lý, đêm Hồng Phấn,
Tuyết Hạnh, sương Quỳnh, máu Ðỗ Quyên.
Ðức vua một sớm đầu xuân ấy
Lòng đẹp theo giời, dạo Ngự viên.
Cung tần, mỹ nữ, ngời son phấn,
Theo gót nhà vua nở gót sen.
Hương đưa bát ngát ngoài trăm dậm,
Cung nữ đa tình, vua thiếu niên.
Một đôi công chúa đều hay chữ,
Hoàng hậu nhu mì, không biết ghen.

Ðất rộng can chi mà đổi chác,
Thời bình đâu dụng chước hòa Phiên?
Mẫu đơn nở đỏ nhà vua nhớ
Câu chuyện: “Hô lai bất thượng thuyền”.

Có phải ngày xưa vườn Ngự uyển
Là đây, hoa cỏ giống vườn tiên?
Gót sen bước nhẹ lầu Tôn nữ,
Ngựa bạch buông chùng áo Trạng nguyên.
Mười năm vay mượn vào kinh sử
Ðã giả xong rồi, nợ bút nghiên!

Quan Trạng tân khoa tàn tiệc yến,
Ði xem hoa nở mấy hôm liền.
Ðường hoa, má phấn tranh nhau ngó,
Nhạc ngựa vang lừng khắp bốn bên.
Thắp hương, Tôn nữ xin Giời Phật:
“Phù hộ cho con được phỉ nguyền”.

Lòng Trạng lâng lâng mầu phú quý,
Quả cầu nho nhỏ, bói lương duyên.
Tay ai ấy nhỉ, gieo cầu đấy ?
Nghiêng cả mùa xuân, Trạng ngước nhìn.

Trạng bắt sai rồi, lầu rủ sáo,
Có người đêm ấy khóc giăng lên!
Bóng ai thấp thoáng sau bờ trúc,
Chẳng Tống Trân ư, cũng Nguyễn Hiền!

*

Khách du buồn mối buồn sông núi,
Núi lở, sông bồi, cảnh biến thiên!
Ngự viên ngày trước không còn nữa,
Giờ chỉ còn tên: “Xóm Ngự viên”.

Khoa cử bỏ rồi, thôi hết Trạng,
Giời đem hoa cỏ giả vườn tiên!
Tôn nữ ngồi đan từng chiếc áo,
Dân thường qua lại, lối đi quen.

Nhà cửa xúm nhau thành một xóm,
Cay nồng hơi thuốc lẫn hơi men.
Mụ vợ Bắc Nam người tứ xứ,
Anh chồng tay trắng lẫn tay đen.
Ðổi thay tình nghĩa như cơm bữa,
“Khúc Hậu Ðình Hoa” hát tự nhiên.
Nhọc nhằn tiếng cú trong canh vắng,
Nhao nhác đàn dơi lúc đỏ đèn...

Hôm nay có một người du khách,
Ở Ngự viên mà nhớ Ngự viên!